Otomotiv sektöründe yılın en dikkat çeken gelişmelerinden biri, önceki hafta sonu yaşandı.
Resmi Gazete’de Cumartesi günü yayımlanan kararname ile, Çin’den Türkiye’ye ithal edilen tüm otomobillere ilave yüzde 40 gümrük vergisi getirildi.
Böylece, 2023’te Çin menşeli elektrikli otomobillere getirilen yüzde 40 ek vergi, Çin’den ithal edilen tüm yakıt türlerindeki otomobiller için geçerli oldu.
Bir diğer deyişle, Çin üretimi benzinli, dizel ve hibrit otomobiller yüzde 40 ek vergi ile ülkeye giriş yapacak. Söz konusu karar ise 30 gün sonra yürürlüğe girecek.
Son gelişmeler üzerine, Çinli otomobil markalarının atacakları adımlar da merak konusu haline geldi.
‘EN KISA SÜREDE TÜRKİYE’DE ÜRETİM İÇİN ÇABA İÇERİSİNDEYİZ’
Ocak-Mayıs döneminde, yerli üretim yapan Renault ve Fiat’ın ardından Türkiye’de en çok satış yapan üçüncü otomobil markası olan Chery’nin Türkiye Başkanı Si Fenghuo, yapılan vergi düzenlemesine saygı duyduklarını söyledi.
Si Fenghuo, “Türkiye, bizim en stratejik pazarlarımızdan bir tanesi ve ayrıca Chery’nin Avrupa stratejisinin de önemli bir parçası. Bu nedenle Chery markası olarak müşterilerimize daha iyi hizmet verebilmek adına Eylül 2022’de tamamen kendi özsermayemiz ile iştirak şirketimiz olan Chery Türkiye’yi kurduk. Hükümetin vergi düzenlemesi kararına saygı duyuyoruz” dedi.
Türkiye’de üretim için fizibilite çalışması yaptıklarını belirten Chery Türkiye Başkanı Si Fenghuo, “Bir taraftan yapılan değişikliklere uyum sağlamak için çalışırken, diğer taraftan da ilgili Bakanlıklarla beraber Türkiye’de fabrika inşasının ve Türkiye’de üretimin fizibilite analizine yoğun bir şekilde çalışıyoruz. En kısa sürede Türkiye’de üretim gerçekleştirebilmek için çaba içerisindeyiz. Türkiye geneline yayılan yetkili satıcı ağımız ile satış ve servis hizmetlerimizle müşterilerimizin yanındayız ve yanında olmaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
‘MG İLE NİYET MEKTUBU AŞAMASINA GELDİK’
Bir diğer Çinli üretici SAIC bünyesindeki MG’yi Türkiye’de temsil eden Doğan Trend Otomotiv’in CEO’su Kağan Dağtekin ise, yapılan vergi düzenlenmesinin beklentilerinden önce gerçekleştiğini söyledi.
Dağtekin, “Ülkelerin ekonomi ve ticaret yönetimleri doğal olarak kendisini koruyacak tedbirleri değerlendiriyor. Bu bağlamda Avrupa Birliği’nin kısa zaman içinde vergisel tedbirler almasını beklerken Türkiye olarak, toplam gümrük vergisini yüzde 50’ye yükselttik. Bu yeni uygulama bizim beklentimizden daha önce ve sert yönde gerçekleşti” dedi.
Türkiye’de MG marka otomobilleri üretmek için çalıştıklarını kaydeden Dağtekin, “MG yönetimi, Avrupa’daki gelişimini devam ettirmek üzere Avrupa’da üretim tesisleri kuracaklarını resmen paylaşmışlardı. Biz, Avrupa’da planlanan tesislerin ilki Türkiye’de olsun diye çalışıyoruz. MG ile geçen hafta niyet mektubu imzalama aşamasına geldik. Ancak net bir şekilde bilinmelidir ki yatırım karar alınması uzun bir süreçtir ve temennilerin ötesinde kati konuşmak doğru değildir. Sanayi Bakanlığımız da bu yatırım konuda işin içinde ve kendilerinden çok iyi destek alıyoruz. Hatta geçen Aralık ayında Sanayi Bakanımız Sayın Fatih Kacır’ın liderliğinde geniş bir ekiple SAIC-MG merkezinde üst yönetimleri ile projemizi değerlendirmiş ve ülkemizin sanayi kabiliyetlerini aktarmıştık. Umarım çabalarımız karşılık bulur ve üretimi Türkiye olarak kazanırız” diye konuştu.
Önceliklerinin üretim çalışmalarını hızlandırmak olduğunu vurgulayan Dağtekin, “Avrupa ve/veya Türkiye’de üretim tesisi kurulduğunda MG markalı araçlarımız bugün olduklarından daha rekabetçi fiyatlar ve özelliklerle yoluna devam edecektir. Şimdi ana önceliğimiz elbette üretim çalışmalarını hızlandırmaktır. Ayrıca MG’den özel destek alarak fiyatları 8 Temmuz ve sonrası için mümkün mertebe dengelemeye çalışacağız ama bu noktada en büyük önceliğimiz mevcut müşteri ve bayilerimizi bu süreçte eksiksiz hizmetle desteklemek olacak” ifadelerini kullandı.
BAKANLIK: HEDEF YERLİ ÜRETİMİ KORUMAK
Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da, Çin’de ithal edilen otomobiller için alınan ek vergi kararının amacı paylaşıldı.
Açıklamada, yerli üretimin iç pazardaki düşen payının yükseltilmesi ve korunmasını teminen, dış ticaret dengesine ilişkin gelişmeler ile cari açık hedefler dikkate alınarak, aynı zamanda yurt içinde yatırım ve üretimi teşvik amacıyla, 8703 Gümrük Tarife Pozisyonu altında sınıflandırılan konvansiyonel (içten yanmalı) ve hibrit binek otomobillerin Çin menşeli olanlarının ithalatında ‘İthalat değerinin yüzde 40’ı veya 7 bin dolar/adetin yüksek olanı uygulanır’ şeklinde ilave gümrük vergisi uygulanmasının kararlaştırıldığı aktarıldı.
SATILAN 10 OTOMOBİLDEN 7’Sİ İTHAL
Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) verilerine göre, 2024 yılının ilk 4 aylık döneminde otomobil satışlarındaki yerli araç payı yüzde 31’e düştü. Yani, Türkiye’de satılan her 10 otomobilin 7’si ithal modeller oldu.
Türkiye otomotiv pazarında Skywell, MG, Chery, Leapmotor, Seres, Maxus, Hongqi, DFSK, BYD, NETA, Voyah ve SWM ile 12 Çin menşeli marka bulunuyor.
Bu listeye yakın zamanda Lynk & Co ve Jaecoo’nun da eklenmesiyle Çin menşeli marka sayısının 13’e yükselmesi bekleniyor.
Geçen yıl yaklaşık 60 bin adet satış rakamına ulaşan Çinli otomobil markaları, Türkiye otomobil pazarının da yüzde 6’sını oluşturmuşlardı.
2024’ün ilk 5 ayında ise yaklaşık 40 bin adet Çinli otomobil satıldı. Böylece Ocak-Mayıs döneminde otomobil pazarında Çinlilerin payı yüzde 9’a yaklaştı.
Çinli otomobil markalarının bu pazar payını yaklaşık 18 ayda elde etmeleri de dikkat çeken bir diğer nokta.